Nifer ymwelwyr yr Eisteddfod

Mari Glwys yn joio ar y maes

Fe fûm i’n cadw cofnod ers blynyddoedd o ffigyrau ymwelwyr yr Eisteddfod. Pan oeddwn i’n gweithio i Golwg roedd yr Eisteddfod yn eu gyrru nhw draw bob dydd ac roeddwn i’n gwneud nodyn ohonyn nhw. Y dydd o’r blaen fe ddes i ar draws tudalen Wicipedia yn nodi’r ffigyrau – ond o edrych ar y cyfeiriadau ar waelod y dudalen daw’n amlwg mai’r ffigyrau oeddwn i wedi eu cyhoeddi ar Golwg 360 oedd ffynhonell y rhan fwyaf ohonynt! Felly waeth i mi gyhoeddi’r ffigyrau diweddaraf fan hyn ddim. Dyma’r cyfan yr oeddwn i’n gallu dod o hyd iddynt yn fy ffeiliau (rwy’n siwr bod mwy i’w gael ond o bosib wedi eu colli). Dydw i ddim yn cofio beth oedd ffynhonell y rhan fwyaf ohonynt, ond mae’r rhan fesul dydd wedi dod gan yr Eisteddfod eu hunain. Os oes gennych chi rai cynharach, rhowch wybod.

	Nos Wener 1	Dydd Sadwrn 1	Dydd Sul 1	Dydd Llun	Dydd Mawrth	Dydd Mercher	Dydd Iau	Dydd Gwener	Dydd Sadwrn	Dydd Sul	Cyfanswm
Abergele 1995											167,225
Bro Dinefwr 1996											167,931
Meirion 1997											173,221
Bro Ogwr 1998											163,321
Môn 1999											161,725
Llanelli 2000											162,047
Dinbych 2001											142,609
Tyddewi 2002											126,751
Maldwyn 2003											155,390
Casnewydd 2004	1,011	16,172	14,046	18,080	15,142	22,438	18,771	24,505	15,548	2,072	147,785
Eryri 2005	1,451	15,932	12,759	20,720	19,182	21,343	20,737	26,307	19,389	-	157,820
Abertawe 2006	3,770	16,565	14,483	20,123	18,074	20,741	19,205	23,199	19,277	-	155,437
Fflint 2007	1,009	16,710	13,848	18,608	17,463	23,092	21,089	23,941	19,184	-	154,944
Caerdydd 2008	1,634	17,681	13,072	20,423	17,236	20,952	22,659	27,873	15,167	-	156,697
Meirion 2009	1,245	18,216	15,292	19,658	18,113	24,794	23,027	24,166	20,178	-	164,689
Blaenau Gwent 2010	3,136	14,702	25,097	15,461	13,363	16,126	18,096	17,294	13,658	-	136,933
Wrecsam 2011	1,586	17,881	16,794	16,048	17,004	20,898	17,902	23,428	17,351	-	148,892
Bro Morgannwg 2012	2,520	18,207	15,305	16,121	13,126	19,368	20,016	19,097	15,007	-	138,767
Sir Ddinbych 2013	2,202	16,571	16,032	15,754	17,813	19,626	19,864	28,237	17,507	-	153,606

 

Un peth a ddaw i’r amlwg wrth edrych ar y ffigyrau yw bod nifer yr ymwelwyr wedi syrthio dros y blynyddoedd. Mae Eisteddfod Sir Ddinbych eleni yn cymharu’r ffafriol â’r Eisteddfod ar yr un safle yn 2001... ond rhaid cofio mai dyna oedd blwyddyn clwy traed a’r genau, felly roedd y niferoedd yn anghyffredin o isel o ystyried y lleoliad ffafriol. Cymhariaeth well efallai fyddai Meirion 1997 a Merion 2009 - cwymp o bron i 9,000, o 173,221 i 164,689.

Dydw i ddim yn gwybod a yw hynny’n arwyddocaol ai peidio. Roedd y dyrfa uchaf mewn gêm Chwe Gwlad yn 1975 ond dyw hynny ddim yn golygu bod y gystadleuaeth yn llai poblogaidd heddiw. Efallai bod mwy yn dewis gwylio ar y teledu wrth i safon y darlledu wella.

Serch hynny, rhaid cofio hefyd bod mwy a mwy o ddigwyddiadau yn cael eu cynnal ar y Maes ei hun erbyn hyn, er mwyn annog pobl i brynu tocynnau. Roedd y ffigwr o 28,237 o bobl ar y Maes ar y dydd Gwener eleni yn rhannol o ganlyniad i docynnau rhatach gyda’r nos i wylio Edward H Dafis yn perfformio ger y bar.

Daw’n amlwg hefyd fod gwahaniaethau o ran niferoedd rhwng y gwahanol ranbarthau o Gymru. Er mai dim ond pedair gwaith yr ymwelodd yr Eisteddfod â gogledd-orllewin Cymru yn yr 19 mlynedd a nodwyd uchod, roedd cyfartaledd nifer yr ymwelwyr (164,364) yn uwch na chyfartaledd unrhyw ran arall o Gymru. Ymwelodd yr Eisteddfod â’r de-ddwyrain chwech o weithiau ond dim ond 149,816 yw cyfartaledd nifer yr ymwelwyr. Roedd y cyfartaledd yn y de-orllewin a’r gogledd ddwyrain, sef 153,042 a 153,455, bron yn union yr un peth.

Wrth gwrs nid denu ymwelwyr yw unig nod yr Eisteddfod – mae angen mynd i ardaloedd di-Gymraeg hefyd er mwyn lledaenu’r newyddion da bod yr iaith Gymraeg yn fyw.